EKA Nordic W12 Black

EKA SWEDISCH QUALITY KNIVES FOR MORE THAN OVER A CENTURY.
By: Henk Kraaijvanger.

Destijds in de 19 en 20^e  Eeuw bestonden er in het fraaie Zweden (IJzerertsland No.1) en ook in de Zweedse stad Eskilstuna veel kleine en ook grotere messenfabrieken. Tot het midden van de 20e Eeuw was Eskilstuna dus een echte grote Zweedse "messen stad" met de bijnaam “Het Zweedse Solingen”. Meer dan 40 fabrieken die gespecialiseerd waren in de vervaardiging van deze messen stonden in die Zweedse stad. Jammer genoeg zijn tegenwoordig deze overgebleven oude befaamde  Zweedse messenfabrieken in geheel Zweden op slechts een hand te tellen. Diep respect voor al die traditionele messenfabrieken die dankzij hun kwaliteitsbewustzijn  en vooruit te denken “alles” overleefden en de tradities ook nog hoog houden. Met zijn focus op kwaliteit en de wil om verder te ontwikkelen is de Eskilstuna Kniffabriks Aktiebolag (afgekort: EKA AB) erin geslaagd om als “wereldspeler” op de messenmarkt te blijven. Ik ken EKA vooral uit mijn jeugd door de fraaie scherpe, demontabele zakmessen, van mijn aankopen tijdens mijn outdoor reis naar Zweden en van een klein stalen zakmesje uit een Zweeds militair survival-kitje.

DE ESKILSTUNA KNIFFABRIKS AB (EKA) GESCHIEDENIS. 

DE OPRICHTING.
In 1882 stichtte Hadar Hallström te Eskilstuna de Hadar Hallström Kniffabriks Aktiebolag (messenfabriek). Het eerste zakmes, het Original 1882 Pocketknife is sinds 1882 toen en nu het voorbeeld van innovatieve en hoogwaardige EKA producten. Na een jaar zouden er daar al meer dan 80 zakmesmodellen geproduceerd worden.                                                                                                                                               

 

DE VERKOOP.
In 1917 kocht John Elmquist de al reeds befaamde messenfabriek van  Hadar Hallström en werd de naam van deze Zweedse messenfabriek gewijzigd in de Eskilstuna Kniffabriks Aktiebolag (afgekort: EKA AB) en is dat tot heden ook gebleven.

 

 

 

DE VERNIEUWER.
In 1946 nam Torbjörn Evrell na de plotselinge dood van zijn schoonvader John Elmquist al op jonge leeftijd “noodgedwongen” het management van de EKA messenfabriek over.              

Torbjörn Evrell was eigenlijk gespecialiseerd in een andere tak van metaalbewerking en montage, namelijk de dompelpompen, de onderwatermotoren en de gewone pompen en werd dus op 26-jarige leeftijd al de President van de EKA messenfabriek. Maar dat jonge, slimme hardwerkende talent zou EKA AB op een hoger niveau tillen en daardoor zou dat EKA AB ook in de toekomst geen windeieren gaan opleveren.                                                                             

Zoals je weet “vegen nieuwe bezems het hardst” en onze Torbjörn nam de slecht verkopende, verouderde zakmes modellen ”onder de loep” en daarna uit de productie en ging daarmee van 91 naar 37 messenmodellen. Bovendien ontwierp hij de standaardcomponenten die in verschillende zakmessen gebruikt  konden worden.

Ook moderniseerde hij de verouderde, tijdrovende en daardoor duurdere productie-methoden en verving de oudere machines door moderne exemplaren. Hij deed er alles aan om kwalitatief betere, maar in prijs goedkopere messen te maken en dat is hem gelukt ook.

 

 

 

DE NIEUWE REVOLUTIONAIRE SWEDE MODELLEN.
Voor 1970 werden alle EKA zakmessen “ duur met de hand geklonken”, edoch in november 1967 kwam Torbjörn met een nieuw idee van een constructie om een mes bij elkaar te houden / te monteren. De definitieve versie van het mes werd verbeterd door twee externe consultanten voor het EKA bedrijf namelijk: Olle Nordlund en de industrieel ontwerper Sigvard Bernadotte (VS Patent D227,071).  De zakmessen werden in maart 1970 gepresenteerd toen Evrell het eerste vastgeschroefd vouwmes in het serie kon starten, namelijk de  Swede serie. De eerste twee modellen werden Swede 38 (design Sigvard Bernadotte) en de Swede 45 genoemd. Deze nieuwe manier om zakmessen te vervaardigen was helemaal nieuw & revolutionair en betekende de grote internationale doorbraak voor EKA AB. De Swede serie begon met het EKA Swede 38 zakmes met kunststof greepplaten (aangeboden in verschillende kleuren) met messing schroeven en met een lemmet uit carbon staal of roestvrij staal. De EKA Swede 45 had echter fraaie hardhouten greepplaten. Deze eerste mesmodellen werden gevolgd door een aantal EKA modellen met verdere nieuwe items.                                                                                                                                  

SAMENLASSEN.
Een andere uitvinding van onze Evrells is een klein zakmes waar de hele mes inclusief klapmechanisme aan elkaar werd (wordt) gelast.  Met de toenemende vraag naar EKA kwaliteitsmessen kwamen er voortdurend verbeteringen aan de productiemethoden. De productiecapaciteit werd significant verhoogd en de EKA fabriek werd al snel te klein.

DE GROTE VERHUIZING VAN EKA AB.
In 1971 verhuisde het EKA bedrijf met de fabriek en kantoor van het centrum van Eskilstuna  naar nieuw gebouwde pand aan Sättargatan 4 in het Vilsta industrieel gebied.  Daar startte de EKA productie van de belangrijkste EKA messen zoals de onderstaande Nordic W12 weer op.

Natuurlijk kun je ook je mes componenten uit je eigen fabrieken uit “lage loon landen” zoals Portugal betrekken of in China laten produceren, waar niets mis mee is MITS je een zeer goede kwaliteitscontrole hebt en “je figuurlijk er boven op zit”. Ook dat deed EKA goed.

DE NIEUWE LEIDING.
Evrell was de voorzitter van EKA tot 1985, toen hij werd opgevolgd door zijn dochter Karin Ingelson. Torbjörn Evrell bleef evenwel als adviseur bij EKA, vooral in productontwikkeling, dit gedurende tien jaar. In 2008 overleed Evrell na een leven vol hard werken te Eskilstuna.

MIJN EKA ERVARINGEN.
Ik weet dat de traditie van metaalbewerking en de vervaardiging van Zweedse messen verder teruggaat dan de eerst genoemde smederij, die in 1485 al met door water aangedreven slijpstenen werkte. In 1996 kocht ik daarom bij mijn bezoek aan het mooie bos en waterrijke Zweden een aantal EKA zakmessen, waaronder een voor die tijd futuristisch ogend zakmes met een schuifknop die het lemmet eerst gedeeltelijk opende, waarna je het verder met je hand kon/kan uitklappen. Ook heb ik een klein stalen EKA zakmesje uit een Zweeds militair survival-kitje “On Duty” in mijn eigen Duty Survival riem gebruikt. Natuurlijk zitten er tegenwoordig naast de uit mijn vervlogen jeugd bekende EKA zakmessen ook vaststaande messen, kapmessen en zagen in hun nieuwe en fraaie collectie.  

ZOEKTOCHT.
Maar mijn zoektocht naar het perfecte mes duurt nog steeds voort want: het perfecte mes kost slechts “een penny”, blijft altijd scherp, breekt niet, roest niet, weigert zijn eigenaar te verwonden en vindt bij verlies in het veld zijn weg naar huis terug! Behalve met de twee laatste items kom ik met de EKA Nordic W12 toch redelijk in die buurt, denk ik.                                                             

DE TEGENWOORDIGE TIJD.
Ik heb begrepen dat veel lokale en buitenlandse jagers en outdoor liefhebbers de scherpe EKA producten erg appreciëren. Zelf het Zweedse leger gebruikte en gebruikt nu de EKA vaste en vouwmessen en ook zagen, zoals: de Nordic T12 Black, de Swede T9 Black en de Viking Saw 21” Black. Dat zegt hen en mij als gewezen militair toch wel een en ander over hun vertrouwen in de EKA kwaliteit.

Want ik weet als gepensioneerde Senior Instructeur uit echte ervaring dat het veel tijd en dus veel geld kost om een militair of piloot op te leiden en die mag je niet met een goedkoop  en inferieur dienst mes afschepen, zeker niet als zijn/haar leven er van af kan hangen! En ik heb mezelf eens “On Duty” met een mes vrij moeten snijden, dit tijdens het razendsnel uitstijgen bij een oefenhinderlaag, toen ik met een riem van een uitrustingsstuk om mijn nek en aan de voertuigdeur bleef hangen, waardoor ik mezelf bijna opgehangen had, dit doordat ik met de voeten vrij boven een sloot bungelde. Gelukkig was dat mes redelijk bereikbaar en zijn al mijn messen erg scherp geslepen!

EERVOLLE VERMELDINGEN.
Er zijn veel eervolle vermeldingen uit hun geschieden het vermelden waard, die EKA’s  kwaliteitsbewustzijn en kwaliteit “met bewijzen staven”.

In 1968 was de EKA "Classic 6" het eerste EKA zakmes dat goedgekeurd werd om de Ruimte in te gaan. Voor de voormalige Amerikaanse presidenten Dwight D. Eisenhower en Lyndon B. Johnson heeft EKA AB ook speciaal aangepaste messen geproduceerd, wat dan ook een enorme eer voor hen was. In 1990 werd een Royal Warrant Certificaat door koning Carl XVI Gustaf van Zweden uitgereikt aan EKA AB. Daarmee is EKA een van de slechts honderddertig Hofleveranciers  van H.M. the King of Sweden! Promotie en gepersonaliseerde geschenken met messen waren meer dan een halve eeuw een groot deel van de messenverkoop en het succes EKA geweest. EKA heeft gewerkt met duizenden wereldwijde merken, zoals: Volvo; Electrolux; Absolut Vodka; Daimler Benz; Mobil; Coca-Cola; VW Golf; Wilkinson; IBM; Mc Donnell Aircraft; 3M; Nokia en 44.000 andere merken.

ENQUETES DIE ER TOE DOEN.
 Messen enquêtes, uitgevoerd en gepubliceerd in de juni 2015 en 2016 edities van Gun Trade World werd EKA AB gerangschikt als het 5e best verkopende messenmerk en heeft daarmee een voorsprong op de vele bekende messenmerken van naam en faam. 

KERNWAARDEN EN DOELSTELLINGEN.
EKA streeft er voortdurend naar om de beste producten tegen eerlijke en concurrerende prijzen de markt te brengen. De EKA collectie bestaat momenteel uit kwalitatief hoogwaardige producten voor de fanatieke buitenmens, tactisch en reddingsdiensten, culinaire experts, verzamelaars en professionals uit de industrie. En dat zullen en willen we bij www.bushcraft.nl nog wel eens zien.

PRODUCTIE.
Een eeuw van EKA  handwerk traditie wordt nu gecombineerd met moderne productietechnologie. Elk mes wordt onderworpen aan de meest strenge kwaliteitscontrole en wordt geleverd met een garantie van 10 jaar. Daarbij laat EKA de messen in een ECHT laboratorium en niet in een “ Duits sjoemel laboratorium” testen, maar laat naast die betrouwbare Zweedse instituten ook veldtesters onder harde omstandigheden de messen in het veld testen, want meten is namelijk weten, gissen is missen!  En ik heb de eer en het genoegen om de fraaie EKA Nordic W12 voor u te mogen testen en te reviewen.

Na 133 jaar handhaven ze bij EKA  nog steeds dezelfde kernwaarden, die ervoor gezorgd hebben om van EKA een gevestigde, succesvolle en gewilde messenmerk te maken. EKA is op de toekomst voorbereid en ziet uit naar de voortzetting van haar rijke geschiedenis. Tevens is EKA verheugd over de toekomst en al van de mogelijkheden om vooruit te komen. En de rest is echte toekomstmuziek en “glazen bol kijken”. In 2016 opende EKA overigens zijn Amerikaanse vestiging, het EKA North America Inc.

DE BESCHRIJVING VAN DE EKA NORDIC W12 BLACK.
Dit vaststaande EKA NORDIC W12 Outdoormes kwam in zijn Kydex schede (met vuurstaal / noodscherper) direct uit het EKA AB hoofdkwartier te Zweden. Daar wordt deze fraaie Nordic W12 dan ook geheel geproduceerd.

Ook zij zien daar in Zweden wel in dat deze Nederlandse bushcraft website de testitems zeer uitgebreid en serieus, zeer volledig en aan de harde praktijkeisen testen. En laten de veldtester daar in het veld lekker zijn gang gaan en zo hoort het dan eigenlijk ook.

HET LEMMET:
Het vaststaande EKA NORDIC W12 mes bezit een robuust droppointvormig lemmet uit het Zweedse Sandvik 12C27 RVS messenstaal. Dit roestvaste lemmet heeft een lemmet met een zogenaamde hoge “Scandinavian” (Scandi) slijpwijze met een secundaire snede; een haakse maar afgewerkte lemmet rug met zeven slipvaste rillen (Jimping) bij de handgreep; een stevige brede doorlopende (maar gewicht besparende) geskeletteerde angel (Tang) met een vingeruitsparing (Choil) en een uit de handgreep uitstekend rechthoekig eindstuk /slagstuk. Deze kan in een noodgeval prima als hamervlak, slagstuk of als nood- ruitentikker ingezet worden. Het lemmet is in een glanzende finish afgewerkt en de snede vernauwt /verjongt zich op ca. 1 cm vanaf de scherpe lemmetpunt. Op deze stevige brede doorlopende  geskeletteerde angel zitten de twee greep platen door middel van twee roestvaststalen lange sleufschroeven stevig bevestigd.

HERKENBAARHEID:
Op de rechte lemmetzijde staat onder elkaar: EKA (R in rondje), Nordic W12, Swedish Sandvik Steel.

WAT IS NU DAT SANDVIK 12C27 RVS LEMMETSTAAL? 

Sandvik 12C27 RVS is een Zweeds lemmetstaal met een uitstekende snede prestaties als: scheermes scherpte, hoge hardheid, uitzonderlijke taaiheid en een goede weerstand tegen corrosie. Dit Zweedse lemmetstaal wordt overigens ook door veel andere bekende merken van naam en faam als lemmetstaal gebruikt. Door continue verbeteringen over een periode van 45 jaar heeft het Sandvik 12C27 RVS zich ontwikkeld in de “High Performing” outdoor staalsoort die het vandaag de dag is.

De huidige samenstelling is nu beter, het zuiverheidsniveau is veel hoger en de fijne carbide microstructuur van vandaag is veel beter van hoe destijds Sandvik het 12C27 lemmetstaal van de “Jaren Zestig van de Vorige Eeuw” zag.

SPECIFICATIES SANDVIK 12C27 RVS LEMMETSTAAL.

Koolstof (C)         : 0,60 %	Chroom (Cr)        : 13,5 %	Silicium (Si)              : 0,40 %
Mangaan (Mn)   : 0.40 %	Te harden tussen: 54-61 HRC.	Land van Herkomst: Zweden.

 

JUISTE WARMTEBEHANDELING.
Maar het best gelegeerde lemmetstaal van de wereld is niets waard zonder de juiste warmtebehandeling. Op de juiste temperatuur & wijze harden en ontlaten is noodzakelijk om de best benodigde eigenschappen uit het lemmetstaal te halen. Net als bijvoorbeeld thuis tijdens het bakken van een taart, een taartdeeg uit goede ingrediënten kan bij een te koude of te warme oven toch een slecht gemaakte taart opleveren. Met de warmtebehandeling van een lemmet is dat echt niet anders.

DE HANDGREEP.
Deze uit twee zwarte G10 greepplaten samengestelde zeer comfortabele ergonomische handgreep met een nuttige vingeruitsparing (Choil) zonder drukplekken (No Hot Spots) en een geïntegreerde enkele stootplaat, heeft uitgefreesde fijne slipvaste rillen en een nuttige “ dikkere handpalmvorm” (iets dunner bij de pink-area, omdat de pink  korter is). Het zwaartepunt van het mes ligt ter hoogte van de vingeruitsparing (Choil), waardoor de handgreep actie neutraal is. Deze handgreep is door middel van twee roestvaststalen sleufschroeven stevig op de doorlopende angel bevestigd, aan de rechterzijde zit een van deze schroefverbinding onder het fraaie ovalen plastic merkplaatje met de tekst: EKA Eskilstuna Sweden.    

                                                                                                                                           

Tip aan EKA: voor “de puntjes op de i-afwerking en “extra “drie punten stevigheid”, plaats een fraaie en functionele roestvaststalen bus in het polsriemoog. De handgreep is dus van het zogenaamde weelderige “ Anita Ekberg type” handgreep waar ik zo van hou, want deze handgreep vult wederom mijn maat 9,5 grote hand erg goed. De excellente  comfortabele handgreep is heeft tevens een oog voor een polsriem (meegeleverd), edoch deze heb ik vervangen door mijn korte rode pinkriem.

Deze korte pinkriem zit bij zware snijwerkzaamheden niet in de weg en is een grote hulp bij het trekken van het mes en het hakken gebleken. Als je daarbij het achterste van de handgreep vastpakt, je pink door het riempje steekt, heb je veel meer “swing” en daardoor hakvermogen! Natuurlijk is deze handgreep ook comfortabel in de diverse grip houdingen zoals Hamergreep, de Side holding greep of Reverse greep. De handgreep is dankzij die uitgefreesde rillen ook onder natte zilte omstandigheden zeer slipvast. Deze handgreep is naast genoemde zwarte G10 overigens ook in G10 Camo Wood en oranje G10 leverbaar.

DE SCHEDE.
De eigen EKA Kydex schede bestaat slechts uit een schededeel, die zoals gebruikelijk “warm” om het lemmet heen gevouwen en gevormd en daarna pasgemaakt is. Daarna zijn deze twee schede einden door middel van zes wat donkere gekleurde holle nieten met elkaar verbonden.  Het vaststaande EKA Nordic W12 mes zit zeer goed passend (****), positief gezekerd, rammelvrij en nagenoeg verliesvrij (****) in deze goed gemaakte Kydex schede. Het mes past slechts op een manier in deze fraaie schede en is daaruit goed te trekken en na gebruik weer veilig weg te steken, waarbij het mes “ hoorbaar en solide in zijn bergplaats “klikt”. Hij heeft bij normaal gebruik ook eigenlijk het extra veiligheidsriempje niet echt nodig!  De schede heeft net onder de plek van de lemmetpunt een goed bruikbaar afwatering gat (Drainhole). Om deze schede aan een brede riem te kunnen bevestigen is een vrij lange Kydex riemadapter met twee speciaal schroeven aan deze schede geschroefd. En voor een positieve dubbele zekerheid die de Zweedse militairen zo graag wilden, is aan de bovenkant van deze Kydex adapter tegen mogelijk verlies van het mes het reeds genoemde nylon zekeringsriempje met positief werkende drukknop bevestigd. Goed gedaan EKA, maar het kan nog beter, denk ik zelf en daarom mijn tip.

Tip aan EKA: Om onbedoeld doorsnijden van dit nylon zekeringsriempje te voorkomen, zou ik op dit nylon zekeringsriempje een ietwat gebogen kunststof binnenflapje “met terugveer geheugen” bevestigen.

Doordat het gebogen riempje daardoor dan “onder spanning ”staat en bij opening van de drukknop dan direct recht wil gaan staan, blijft dit nylon zekeringsriempje uit de trekweg van de zeer scherpe snede en wordt de kans op doorsnijden ervan verminderd.

In de bovenste twee holle nieten van deze Kydex schede is de bijgeleverde Kydex adapter met vuurstaalhouder en de eveneens meegeleverd gecombineerde vuurstaal en hardmetalen/Carbide noodmessenslijper met “Chicago Screws” bevestigd. Weer goed gedaan EKA, geen “kruideniers mentaliteit dus”. De houder van de gecombineerde vuurstaal en hardmetalen/Carbide noodmessenslijper is overigens tot over halverwege van een zaagsnede voorzien, waardoor hij het geplaatste vuurstaaltje dan beter klemt en dus het verlies ervan beperkt wordt. Natuurlijk is het gebruik, je “check-check discipline” en het terrein daarvoor medebepalend. 

Tip aan allen: Doe toch maar een elastiekje over deze gecombineerde vuurstaal en hardmetalen / Carbide noodmessenslijper en de zijn adapter, want in een noodgeval is een vuurstaal echt levensreddend en die wil je echt niet verliezen. En ik zou zelf ALLEEN in een noodgeval en bij een zeer botte snede in “Remote Area’s” deze hardmetalen/Carbide noodmessenslijper gebruiken. Waarom? Ik krijg daarmee geen aan mijn wensen voldane fijne snede mee. Ik gebruikte destijds veelal voor noodslijpingen ook de bovenkant/rand van een ruit van Issue terreinwagen, Mercedes Benz (MB).                                                                                                                                          

Maar in een noodgeval kun je met deze hardmetalen/Carbide noodmessenslijper natuurlijk wel een goed werkende snede mee krijgen.

De riemadapter is overigens geschikt voor riemen/koppels tot een breedte van 5,5 cm. Met de overblijvende/ niet gebruikte holle nieten kun je ook nog het mes in zijn schede met een stuk parakoord flexibel aan je uitrusting en/of rugzak bevestigen.

 

DE SPECIFICATIES VAN DE EKA NORDIC W12 BLACK.

LEMMET MATERIAAL:	Sandvik 12C27 RVS.
LEMMET SLIJPWIJZE:	Hoge “Scandinavian” (Scandi) slijpwijze met een secundaire snede.
VORM LEMMET PUNT:	Droppoint.
LEMMET HARDHEID:	Circa 57- 59 HRC.
LEMMET AFWERKING:	Glanzend.
LEMMET LENGTE:	11,4 cm (vanaf midden handgreep gemeten).
MAXIMALE LEMMET BREEDTE:	2,75 cm.
LEMMET DIKTE:	4,01 mm.
LENGTE BRUIKBARE SNEDE:	11 cm.
BIJZONDERHEID TANG:	Een stevige brede doorlopende geskeletteerde angel (Tang) met een uit de handgreep uitstekend rechthoekig eindstuk/slagstuk.
MATERIAAL HANDGREEP:	Twee greepplaten uit G10 laminaat (zwart)
BIJZONDERHEID HANDGREEP:	Greepplaten van slipvaste rillen voorzien.
BRUIKBARE LENGTE HANDGREEP:	10,6 cm.
MAXIMALE BREEDTE HANDGREEP:	30,9 mm.
MAXIMALE DIKTE HANDGREEP:	2,15 cm.
MATERIAAL SCHEDE:	Kydex (EKA fabricaat van  fabrieksmerk voorzien).
MERK/TYPE ADAPTER:	EKA fabricaat (geschroefd met 2 speciaal schroeven).
BIJZONDERHEDEN SCHEDE:	Met adapter voor  gecombineerde vuurstaal en hardmetalen/Carbide noodmessenslijper.
GEWICHT MES:	221 gram.
TOTALE LENGTE MES:	23,3 cm.
DRAAGLENGTE:	24,4 cm.
DRAAGGEWICHT MES IN SCHEDE MET DE GECOMBINEERDE VUURSTAAL EN HARDMETALEN /CARBIDE NOODMESSENSLIJPER.	326 gram.
GARANTIETERMIJN:	10 jaar.
ADVIESPRIJS:	Ca. 120 Euro.
ONTWERPLAND:	Zweden.
PRODUCTIELAND:	Zweden.

 

 >>>Klik Hier voor de Test resultaten van de EKA Nordic W12<<<