DE DUURZAAMHEID PROBLEMEN VAN DE MEESTAL OVERJARIGE MODERNE BERGSCHOENEN.
By: Henk Kraaijvanger.
Destijds toen de mannen nog van staal en de boten nog van hout waren en de begrippen wegwerpartikel en duurzaamheid nog niet in de “Dikke” Van Dale en andere woordenboeken stonden, gingen de in de praktijk benodigde buitenproducten erg lang mee. De oude stugge nagenoeg onverwoestbare lederen bergschoenen gingen met het juiste onderhoud nagenoeg een “outdoor leven” lang mee. Ik heb destijds wel eens die heel oude Duitse militaire WWII Gebirgsjäger bergschoenen in de handen gehad, waarbij alles nog goed vastzat en je er bijna zo mee weg kon lopen om de bergen in te gaan. Jammer genoeg niet in mijn maat en ook veel te prijzig, anders had ik ze destijds gekocht.
DE WWII GEBIRGSJAGER SCHUHE.
Eind jaren dertig verschenen in Europa de eerste natuur rubberen loopzolen maar in Nederland kwamen die net als nylon kousen pas na de 2E Wereldoorlog op de normale markt. De Italiaan Vitale Bramani durfde zijn flink geprofileerde rubberen Vibram-zool al rond 1935 voor bergschoenen in te zetten. Bij de bergschoen was/is het leren bovenwerk met Zwienähen vastgestikt aan een dunne rubberen zool die vervolgens aan de dikke rubberen loopzool werd vastgelijmd. Na de jaren Zeventig van de Vorige Eeuw wilden de wat verwende consumenten meer comfort, meer schokdemping en lichtere modernere bergwandel-schoenen. En de schoenfabrieken op hun beurt gemakkelijker en goedkoper te produceren bergwandelschoenen. Jammer genoeg lijkt mij daardoor die oude kwaliteit van het “echt schoenmaken” in het massa productieproces verdwenen te zijn en gaat men volgens mij tegenwoordig voor het draaggewicht, moderne materialen, snelle productie & kwantiteit en het daarbij horende grote geld.
Het is echt NIET mijn bedoeling die veelal Duitse A- en ook “B merken” te schofferen, maar het probleem van onvoorspelbare hydrolyse moet anno 2018 echt nader belicht en uit de wereld van de bergwandelschoenen en gewone schoenen. Hydrolyse is totaal niet merk gebonden, maar wel materiaal gerelateerd door de gebruikte PU. Door de strijd tegen het inferieure materiaal aan te gaan, krijg je daardoor uiteindelijk wel erg betrouwbare, duurzame bergwandelschoenen, die je niet plotsklaps onder mogelijk zware omstandigheden in remote gebieden in de steek laten met alle gevolgen van dien.
EIGEN ERVARINGEN MET WANDEL LAARZEN & SCHOENEN:
Naast mijn zeer lange militaire dienstperiode met veel GVA- en andere oefeningen en veel buiten ervaringen, heb ik privé ook veel gelopen en ben ik veel met outdoor activiteiten bezig geweest. Ook heb ik een aantal jaren bij de Scouting leiding gegeven en coaching gedaan aan de oudste Scoutinggroepen, waarbij we als vakantietrip de Schotse Hooglanden ingingen. En ook de Airborne Mars, de Avondvierdaagse van Blomberg (destijds BRD) en zelfs de Vierdaagse van Nijmegen heb ik meerdere malen uitgelopen, derhalve weet ik van de noodzaak van betrouwbare en comfortabel lopende schoenen & laarzen. En van het hydrolyse probleem heb ik destijds gelukkig nooit last gehad!
In al die jaren heb ik, naast op de diverse hoge PGU laarzen, op diverse zware (soms vrij dure) bergschoenen van diverse merken gelopen, waaronder Meindl Perfect; Meindl Borneo, Lowa Baffin’s; Rucanor; Adidas GSG-9; Gri-Sport; Karrimor; Haix; Pinewood MID’s en Berghen wandellaarzen en wandelschoenen.
Nu heb je voor vlakke en/of heuvelachtige wegen & terreinen niet altijd van die zware stevige stijgijzer-vaste lederen en onverwoestbare berglaarzen als de legendarische Meindl Perfect nodig, derhalve zijn die moderne comfortabel lopende, goed afwikkelende moderne berg/wandellaarzen een echte opluchting aan je voeten. Bij de onderstaande stijgijzer vaste Meindl Perfect bergwandelschoen /klimschoen is het leren bovenwerk zogenaamd “Zwiegenäht” vastgestikt aan een dunnere rubberen zool, die vervolgens aan de dikke rubberen loopzool is vastgelijmd. Niets van dat lichtgewicht, schok dempende PU gedoe, 100 % betrouwbaarheid zonder dat hydrolyse probleem.
DE MEINDL PERFECT (DESTIJDS DE MAAT DER BERGSCHOENEN).
ALS VELDTESTER & REVIEWER VOOR WWW.BUSHCRAFT.NL.
Ik loop tegenwoordig als veldtester & reviewer voor www.bushcraft.nl nog steeds veel met een stevig gevulde rugzak over de bosrijke geaccentueerde modderige terreinen en harde verbindingswegen & paden naar mijn testbossen toe. Daarbij wissel ik vaak tussen de beschikbare merken berglaarzen, waardoor ze allemaal regelmatig slijten.
Tot op heden heb ik geen problemen met de betrouwbaarheid van die wandellaarzen gehad, maar eens moet de eerste keer zijn en liep ik het oude jaar in een bospad de Vibram zolen van mijn 15 jaar oude, redelijk gebruikte maar goed onderhouden Lowa Baffin’s eraf. Gelukkig had ik Duct Tape in mijn rugzak en kon ik onderweg een noodreparatie uitvoeren om zo thuis te komen.
NOODREPARATIE IN HET VELD.
Wat bleek de oorzaak: wegens zogenaamde “hydrolyse” was de PU laag onder de Vibram loopzool verdwenen, iets waar mijn bijna even oude Karrimor’s nog geen last van hebben (even afkloppen). Hydrolyse bleek het geval te zijn voor het verval van deze tussenzolen. Het verschijnsel hydrolyse komt overigens bij alle grote A en “B” merken voor en staat los van het uitgevoerde goede onderhoud!
HET PROBLEEM VAN HYDROLYSE VOLGENS MEINDL (komt van de Radar website).
“Sinds ongeveer 20 jaar produceert men schoenen met een dempende tussenzool uit geschuimd polyurethaan (PU). Polyurethaan is een synthetisch materiaal, waarbij de reacties van het materiaal, ook na toepassing, nog doorwerken. Het materiaal Polyurethaan is voor de tussenzool uitstekend geschikt omdat het schokken goed kan opvangen. Net als ander materiaal is PU onderhevig aan natuurlijke slijtage, veroudering. Door een combinatie van temperatuur en luchtvochtigheid is het materiaal onderhevig aan hydrolyse (splijting van chemische verbindingen met water) waarbij vochtige warmte en slechte ventilatie de hydrolyse versnellen. Dit verouderingsproces vindt altijd plaats, vooral als de schoenen niet regelmatig worden gedragen, maar keurig in de kast staan. Vroeger gebruikte men voor de vervaardiging van schoenen materiaal dat niet zo lang bestand was tegen dit hydrolyseproces. Resultaat: het PU brokkelt van binnen af. De buitenkant is duurzamer, zodat het verval aanvankelijk niet zichtbaar is. Krast men de buitenkant bijv. met een vingernagel open, dan kruimelt het PU eruit. Wij verzoeken onze klanten begrip te tonen voor het feit, dat versleten PU zolen niet onder garantie vallen. U kunt het vergelijken met uw auto. Als u uw auto langdurig niet gebruikt, zullen diverse onderdelen verdrogen/verouderen (o.a. de banden verdrogen, de V-snaar verdroogd), zo ook de PU zool. PU wordt ook nu nog toegepast, echter in een veel duurzamer vorm. Men verwerkt dit materiaal tegenwoordig zo, dat het slijtageproces veel langzamer verloopt, zodat de tussenzolen nu een veel langere levensduur hebben.”
Deze uitleg hiervan komt dus van het Duitse Meindl. Jammer genoeg heb ik nog steeds geen bericht met uitleg van hun reparatieafdeling mogen ontvangen!
HYDROLYSE OOK BIJ ANDERE MERKEN.
Dat het Hydrolyse probleem niet alleen bij MEINDL maar ook bij LOWA en “natuurlijk” ook andere grote en kleinere merken voorkomt, kunt u zelf op de RADAR website lezen.
https://radar.avrotros.nl/forum/viewtopic.php?f=40&t=159737. Natuurlijk kunt u op de Hanwag website hun uitleg nalezen. Ik heb overigens van Lowa wel bericht terug gehad en werd doorverwezen naar Repair Service Boer.
ERG GEMAKKELIJK ZICH ER VANAF MAKEN.
Persoonlijk vindt ik dat ik als reviewer te vaak lees hoe die “Nobel fabrikanten”, en ook sommige winkeliers, zich er met hun eigen garantiebepalingen heel gemakkelijk van het hydrolyse probleem proberen af te maken. Mijn inziens waren hun dure A-merk bergschoenen wegens dat hydrolyse probleem verminderd duurzaam door het oplossen van die tussenzool, waarbij dat oplossen overigens sterk in tijd varieert. Veelal zie je niet wanneer de zolen wegens het hydrolyse probleem loslaten. Ja, pas onderweg (als het te laat is), kom je er pijnlijk snel achter dat je bergwandelschoenen uiteen vallen. En na terugkomst is het met garantieclaim dan vaak welles/nietes en voor beide partijen een verlies/verlies situatie.
GARANTIE VOLGENS DE BINDENDE NEDERLANDSE CONSUMENTENWET:
Deze opmerkingen over de “rammelende garantie” heb ik willekeurig van de website gehaald, dit om het eraf maken van de winkelier en fabrikant te kunnen staven. De Europese wettelijke garantietermijn is 2 jaar.
Maar Nederland zou Nederland niet zijn om wel de lasten voor “Een Europa”, maar niet de lusten ervan te hebben! Fabrikanten van bergwandelschoenen mogen natuurlijk langer garantie geven. In Nederland ligt de periode niet vast, maar heb je recht op een “deugdelijk product”, waarvan je normaal gebruik moet kunnen maken gedurende een bepaalde periode. Hoe lang die periode is, verschilt per product. Bij problemen is de winkel het aanspreekpunt; die mag zich niet verschuilen achter de fabrikant. De eerste 6 maanden ligt de bewijslast bij de verkoper, daarna bij de consument.
TIP: Speel het garantieprobleem altijd via de verkoper van uw bergwandelschoenen! Die heeft u namelijk de schoenen verkocht en uw zuur verdiende geld aangenomen, niet de schoenfabriek. U heeft tenslotte de verkoper niet met “Monopolie geld” betaald. De fabriek hoeft (behalve kwalitatief goede bergwandelschoenen te maken) niets voor u te doen, die heeft niets met u te maken. U heeft een overeenkomst met de verkoper en daar moet u zijn voor de garantie. De verkoper zal het later wel met de bergwandelschoenen fabriek regelen! Want wie zegt mij dat het hydrolyse problemen niet in de opslag magazijnen van de bergschoenenfabrieken begonnen is? Derhalve vindt ik dat een A merk bergschoenfabrikant rustig 5 jaar hydrolyse garantie op de tussenzool kan geven en op de rest twee jaar.
DE KEERZIJDE VAN DE MEDAILLE EN EEN ERVAREN DETAILLIST AAN HET WEDERWOORD.
“Je voorstel van 5 jaar fabrieksgarantie op bergschoenen zijn gemakkelijk te geven wanneer ze alleen op de Veluwe, de Drunense Duinen of de Utrechtse Heuvelrug gedragen worden. Maar van een rondje Corsica bijvoorbeeld krijgen ze gigantisch op hun donder. Zoals ik altijd zeg: ik kan 40.000 km doen met nieuwe autobanden, maar ik kan ze ook binnen drie dagen totaal aan gort rijden.
Een productiedatum staat in de meeste schoenen, maar gecodeerd. Wanneer deze er duidelijk in zou staan gaan winkeliers risico mijden en maten en modellen waar weinig vraag naar is niet meer op voorraad nemen. Weg keuze voor de consument.
Helaas zijn er te veel consumenten die dan zullen denken “onderhoud hoef ik niet te doen, en ik hoef er ook verder niet zuinig op te zijn want er zit dan toch 5 jaar garantie op”. Af en toe komt een klant terug met schoenen waarvan we ons verbijsterd afvragen wat hij er allemaal mee heeft uitgespookt. En altijd zonder een spoortje vet er op.
Heb je ideale voeten dan kun je B-merk schoenen dragen. Maar weinig mensen hebben ideale voeten. Dan bieden de A-merk fabrikanten een veel en veel betere pasvorm. Daarom verkopen wij geen B-merken. Ook hier maak ik vaak een vergelijking met een auto: je kunt in een Fiat Panda naar Rome rijden, of met een Mercedes. In de een kom je wel anders aan dan met de andere.
Voordat ik deze winkel had ben ik eens op zoek gegaan naar andere gevechtslaarzen voor mezelf omdat ik niet tevreden was over de verstrekte. Ik kwam uit bij een redelijk bekend B-merk op dat gebied. Ik had eindelijk ergens een winkel gevonden die ze had, maar bij het passen wist ik niet hoe snel ik ze weer uit moest trekken.
Van Meindl kan ik zonder passen schoenen uitkiezen: ik weet mijn maat en ze passen. En ik hoef ze niet in te lopen. Ik heb eens de Airborne Mars gelopen op gloednieuwe Meindl’s. ‘s Morgens uit de doos gehaald. Geen centje pijn. Dat red je niet met een willekeurig B-merk.”
VERDERE NAVRAAG EN ONDERZOEK: Persoonlijk vindt ik dat die dure A-merk bergschoenmerken een garantietermijn van vijf jaar op hydrolyse zouden moeten geven om hun vakmanschap en duurzaamheid te promoten. En de goed leesbare productiedatum op de binnenzijde bergwandelschoen en op het bijgevoegde kwaliteitslabel te stempelen!
Een en ander betreffende het voorkomen of verbeteren van het hydrolyse probleem is schijnbaar sinds ongeveer 2005 verbeterd, dit in verband met vernieuwde Vibram zolen en de daarbij gebruikte vernieuwde duurzamer PU materialen. De grote fabrieken betrekken namelijk die zolen meestal van een externe zolen firma zoals Vibram. Maar ik vind wel dat die zolenfabrikanten met nog veel duurzamer materialen op de markt moeten komen. Maar ja, als u als consument dat hydrolyse en stiksel ander probleem blijft slikken, verandert er niets bij de bergschoenenfabrikanten!
TIP: Derhalve deze tip, die ik van schoenenspecialist Marcel Boer gekregen heb: gaat u op een klimvakantie of een wereldreis, laat dan uw bergwandelschoenen (en ook gewone schoenen) voor aanvang van die reis op het hydrolyse probleem en slijtage probleem checken. U laat toch (hoop ik) ook op tijd uw benodigde vaccinaties zetten? NEE, Nee, nee laat die controle in principe niet bij die zogenaamde sleutel en hakkenbar om de hoek doen. Ga liever naar een van die drie in bergwandelschoenen gespecialiseerde Nederlandse schoenreparatiezaken zoals bijvoorbeeld Repair Service Boer te IJsselstein. Daar heb ik ook de missende aanvullende informatie vandaan om zo uit het hydrolyse “schoenenmoeras ”te komen.
TIP 2. Zelf zou ik ook een tweede paar lichtgewicht wandellaarzen en ook Duct tape, 10 meter parakoord 550 en T-raps in mijn rugzak meenemen.
HET BERGWANDELSCHOENEN MOERAS.
Ik heb me met mijn onderzoek omtrent het hydrolyse probleem wel in een figuurlijk hydrolyse schoenenmoeras begeven, waar alles niet zwart of wit, maar ook grijs kan zijn. En die natte zure moerasgronden veroorzaken en bevorderden hydrolyse zeer.
Het hydrolyse probleem is onder andere terug te lezen op de sociale media en het consumenten programma RADAR van de Tros & AVRO. Daar staan voorbeelden bij van de duurzaamheid van slechts 25 maanden voor sommige A-merken! Dan is die meerprijs voor die A-merk bergwandelschoenen wat mij betreft echt geen meerwaarde meer! “Natuurlijk” hadden/hebben ook de goedkopere “B”-merken last van het hydrolyse probleem, edoch deze bergwandelschoenen zijn door goedkoper exemplaren te vervangen en voldoen in de praktijk meestal best goed, mits u normale voeten heeft natuurlijk!
TIP 3: Maar koop deze bergwandelschoenen en andere schoenen dan ook nooit zonder te passen op internet, ga ze eerst passen (met een rugzak op) en loop er een stukje mee!
ONDERZOEK NAAR DE MOGELIJKE OORZAAK OP ANDERE MEDIA:
Ik wilde over het hydrolyse probleem ook navraag doen bij het toonaangevende buitensportmagazine “Op Pad”, maar dat buitensportmagazine bestaat sinds kort niet meer in de lekker lezende papieren versie. Ze gaan alleen digitaal verder, maar op dit moment heb ik daar niet zoveel aan.
Dus heb ik op Bushcraft.NL van Facebook een uitleg met vragenlijst gezet en die uitslag verbaasde me ten zeerste. Dat mijn oude LOWA’s het nu pas begaven kan ik gezien de hoge leeftijd mee leven, maar niet met het feit dat sommige vrij nieuwe dure bergwandelschoenen zoals sommige antwoorden op Bushcraft.NL aangaven, het slechts 1,5 tot 2 jaar uithielden. En van die on-duurzaamheid daarvan schrok ik best.
Want dat is mijn inziens echt geen duurzaamheid en ook geen waar voor je zuur verdiende geld. Hydrolyse komt echter veel vaker voor en betrof ook diverse merken, zowel oude als ook vrije nieuwe bergschoenen en laarzen.
Dus ook eens naar de Consumentenbond gemaild voor extra info en antwoord op mijn vragen, maar zij moeten een en ander nakijken, waardoor het mogelijke antwoord later volgt. De ontvangstbevestiging hebben ze wel gestuurd. Later kreeg ik een email met een artikel over hydrolyse en het bleek dat ze zelf nooit enig onderzoek naar het hydrolyse probleem hebben gedaan. Dus heb ik ze als antwoord het advies gegeven om het wel te gaan onderzoeken.
VEELAL AANGEGEVEN FACTOREN DIE MOGELIJKE HYDROLYSE KUNNEN VEROORZAKEN CQ. BEVORDEREN:
ANDERE GLOBALE BERGWANDELSCHOEN FABRIKANTEN AAN HET WOORD.
GEBRUIK MAKEN VAN ANDERE MAAKTECHNIEKEN EN MATERIALEN. Als ik echt iets wil weten “bijt ik me erin vast” en stuur ik diverse e-mails de schoenen en echte wereld rond, zo ook naar de Amerikaanse bergschoenenfabriek Danner Boots. Hieronder onvertaald hun antwoord en mogelijke oplossing betreffende het hydrolyse probleem. Zie de berichten van twee e-mails! Om het antwoord authentiek te houden is het bericht bewust niet vertaald.
ANTWOORD DANNER BOOTS.
Hi Henk,
Thank you for writing us here at Danner. I'm fully aware of the Hydrolysis issue that can occur with the polyurethane midsole used in footwear. I'm happy to hear that you are educating your community. We do have some options built without polyurethane. They're built with rubber midsoles instead. This avoids the issue of a 'crumbling midsole'. Here are a few of our styles with rubber 8IR midsoles: http://www.danner.com/men/hike/danner-light-ii-6-brown.html. http://www.danner.com/men/hike/mountain-light-ii-5-brown.html.
Hydrolysis (a chemical reaction) can occur when moisture gets into the polyurethane level and sits for periods of time unused. We do find that if you're actively wearing the boots, they're less prone to have this issue.
It also does not happen to every boot. There are so many variables involved in how, why, when this can occur that we do the best we can to diagnose, but are not always sure why it's happened to a pair of boots and if there's anything that can be done to really prevent it.
A rubber midsole, while not as cushioned, is still pretty comfortable. I haven't worn the German brands so unfortunately I cannot compare, but I did wear my Danner boots all throughout the German Alps to Zugspitze, staying a night at Reintalangerhütte and was very comfortable. I have heard of customers wearing the same pair of boots from us for 25-30 years with no issues.
The rubber midsoles will definitely not deteriorate like this, but any kind of footwear that sits for long periods of time unused, is more apt to have issues occur. Compounds in the cement or glue that hold the pieces together, can break down.
The best kind of footwear you can buy is something stitched all the way through, or screwed to the sole of the boot, like seen with the boot linked below for our sister company White’s boots.
DUS OVERSTAPPEN OP RUBBER TUSSENZOLEN?
Ja, vindt ik zelf, maar dan moet u denk ik wel genoegen nemen met lichter type Basic boots, een “moeilijker aankoopadres” en een wat hogere aanschafprijs.
De hoofdschoenmaker van het Engelse bergschoenenmerk Altberg gaf deze uitleg. Om het antwoord authentiek te houden is het bericht weer bewust niet vertaald.
ANTWOORD ALTBERG BOOTS:
Dear Henk,
Thank you for your email.
Hydrolysis problem? Yes we know about this problem… our experience is that more than 99% of soles using the PU midlayer do not have any problems… but we have occasionally seen the PU midlayer breakdown or ‘crumble’. We have identified a number of possible causes, but we cannot be specific, because we are not scientists, however, we can comment on our observations and experiences:
a. Contact with acid (farmyard uric acid) definitely affects the PU… we are 95% sure about this.
b. Contact with very acidic soils… e.g. moorland peat or jungle soils composed mainly of decomposed vegetation or in deserts where there is potash – potassium salts – on the surface, again we think it is a problem of acid, we are 50% sure about this.
c. The midlayer ‘outer pattern or design’… if the design has many sharp or pronounced corners on it, then the breakdown can begin on the sharp corners of the design, where stress gathers. Rounded edges or smooth contours appear to be more resilient to breakdown… good quality PU is better in this respect, cheaper PU is more vulnerable.
d. Mechanical stresses… some people will compress the PU more, either because they have a more ‘robust’ physique or the nature of them walking may put more stress onto the boot, including the sole and midlayer, e.g. people who have feet which supinate (very inflexible feet and strong leg calves) will bend their boot more severely… we are 50% sure about this.
e. Very cold weather… appears to affect the mechanical properties of the PU, and could cause breakdown/failing, we are 30% sure about this.
f. Damage to the outer skin of the PU… whether as a result of manufacture or use, may result in early breakdown… the outer skin of the PU should be examined before purchasing.
g. If boots are in retailers stock for a long period, then the PU will harden and become more brittle over a period of time (2-3 years onwards).
There are two types of PU midlayer/rubber sole manufacture:
1. The rubber outsole is combined to the PU using only heat and surface fusion during the process of moulding of the PU on to the rubber outer.
We think this type of sole is slightly more liable to delamination, but failure rate is still very low, less than 0.2%... this is an estimate it is not a statistical calculation.
2. The rubber outer sole and the PU midlayer are combined separately, i.e. they are both produced in separate moulds, then:-
i. The surface of both are prepared be scouring and treated with a cleaning solution and adhesive to in excess of 130˚C
ii. Both components are treated to reactivate the adhesives and they are then combined in a machine with high pressure
iii. The adhesive used in this process reacts chemically and locks the rubber and the PU together, so it is a very strong bond
Our experience is that this method is slightly less susceptible to delamination.
Alternative:
We mainly use micro midlayer in most of our military and expedition boots -
a. Micro is not so susceptible to breakdown and has more resistance to contact with acids.
b. Micro appears to have a wide range of temperature tolerance, especially cold, and it is not so susceptible to ‘time hardening and cracking’.
c. Micro appears to have more resistance to extreme mechanical compression, but of course there are limits.
d. Micro is more shock absorbing and more lightweight.
However, there are also some disadvantages with micro:
e. The micro cannot be exposed to any heat during drying out of boots… if the micro is exposed to direct heat, then it will shrink, and cannot be recovered.
f. Delamination between the rubber and the micro can occur, especially if the micro comes into contact with oil, fuel or if exposed to heat.
g. Delamination can also be caused if dubbins or oil based boot care products are used… we use our own non-oil based boot care products *always follow the manufacturer’s instruction*.
Henk… I trust this will be helpful, but please understand these are opinions based on our experience… they are not scientifically or statistically based.
Zie ook hun website: http://www.altberg.co.uk/military/extreme-use/.
De Nederlandse Altberg importeur is overigens Noorloos, maar de Groene winkel van Nederland Country Store te Epe voert ook sommige modellen Altberg boots.
Maar ja wat is productie nieuw en wat hoe belangrijk zijn die factoren die het probleem veroorzaken? Misschien hebben deze bergwandelschoenen erg lang in het fabrieksmagazijn gestaan voordat ze aan de winkelier uitgeleverd werden/worden. En ook daar bij de winkelier kunnen ze lang gestaan hebben of door andere factoren “getroffen” zijn.
MAAR HOE VERDER NA EN MET HET HYDROLYSE PROBLEEM? Ten eerste vindt ik dat verkoper van je bergschoenen verantwoordelijk is binnen het garantietermijn en ook in het geval welles/nietes niet zo’n klant wegjagende “kruideniers mentaliteit” moet hebben. En ook dat de zolen en bergschoenenfabrikanten naar beter houdbaarder, duurzamer materialen op zoek moeten. Ten tweede, in zo’n geval is of vervanging of reparatie dus noodzakelijk, aan u de keuze dus!
A. MERKGEBONDEN, BEHOEFTE AAN LUXE COMFORT OF GEEN NORMALE VOETEN:
Ja, ja ik weet het nog dat speciale gevoel om de trotse eigenaar van zowel Meindl als ook LOWA bergwandelschoenen te zijn. Vele modellen heb ik er van versleten, edoch bij een echte survival-oefenweek in februari heb ik destijds na mijn val in het vrieskoude” Ardenner water” mijn Meindl bergschoenen noodgedwongen toch te dicht bij het toen reddend vuurtje gezet. Derhalve waren deze bergwandelschoenen daarna heel iets gekrompen, waardoor ze niet meer perfect liepen en ik heb derhalve na afloop van die tocht, mijn LB- BUD met een halve maat kleinere voeten, er blij mee gemaakt heb. Ik liep destijds in mijn vrije week (compensatie na al die weekenddiensten, die dag, avond en nachtdiensten) zeker twee dagen met de rugzak de Achterhoek op bergwandelschoenen rond.
B. NIET MERKGEBONDEN, SMALLE BEURS, NORMALE VOETEN EN GERING GEBRUIK:
Als vervanging kun je als je niet merk gebonden bent, “normale voeten” in een hele maat van grootte hebt, op de “kleintjes moet letten” en de bergwandelschoenen alleen tijdens de zomervakanties gebruikt, beter een goedkoper alternatieve “B”-merk zoeken, passen en aanschaffen. Dat zal naast de belastbaarheid van je portemonnee, ook die dure A-merken eens leren echt duurzame bergwandelschoenen te produceren en dat met meer dan 2 jaar garantie! Want zoals reeds gezegd was (of is) hydrolyse een probleem bij moderne bergwandelschoenen en gewone schoenen met PU binnenzool.
TIP VOOR DE GELEGENHEIDS BERGWANDELAARS ONDER DE VAKANTIEGANGERS:
Derhalve zou ik dus als ik zoals gezegd op de “kleintjes moet letten”, normale voeten in hele maten hebt en de bergwandelschoenen hoofdzakelijk alleen voor die drie weken durende zomervakantie voor in de bergen nodig had (zoals zoveel Nederlanders), persoonlijk echt geen peperdure A-merken meer kopen, maar wel goed passende en zittende alternatieve “B”-merk bergwandelschoenen met goede profielzolen aanschaffen. Kun je de rest van je geld gebruiken voor een verdiend soepje en een drankje in een berghut. En mocht er daarna toch een hydrolyse probleem optreden, kun je ze daarna in de zak van het Leger des Heils stoppen, zodat zij die bergwandelschoenen eventueel kunnen repareren en hergebruiken. Ook kunnen bergwandelschoenen met een EVA tussenzool duurzamer zijn.
HYDROLYSE PROBLEEM NU VOORBIJ?
En zijn antwoord luidt dat hij de laatste jaren wel bij oude typen bergwandelschoenen de door hydrolyse losgelopen loopzolen heeft gerepareerd, maar dat hij dit bij de nieuwe type zolen en bergwandelschoenen nog niet heeft gezien. En een onafhankelijke schoenenspecialist zal er echt wel kijk op hebben, lijkt me.
Volgens hem komen ook veel van de oudere Duitse bergwandelschoenen met hydrolyse problemen uit de degelijke Duitse dorpsschoenenzaken, alwaar ze naast normale modeschoenen ook een meestal fraaie bergwandelschoenenhoek met mogelijke verouderde modellen hebben. Veel Nederlandse vakantiegangers kopen daar dan hun bergwandelschoenen voor de al begonnen vakantie. Van thuis uitproberen en inlopen hebben ze denk ik nog nooit gehoord.
Dat risico van het kopen van bergwandelschoenen en mogelijke beginnende hydrolyse geldt overigens ook bij overjarige nieuwe schoenen gekocht bij de Kringloop, op beurzen, in Outlet Stores enzovoort.
Zie daarvoor het onderstaande verhaal van deze heer.
“Van de zomer liep ik met m'n vrouw de Bright Angel trail in de Grand Canyon en plots liet een zool los van een van haar Lowa's (trouwens een lucky find in een kringloop, gloednieuw voor 8 euro). Gelukkig waren we nog maar 20 minuten onderweg, dus ik kon makkelijk haar (toen nog) witte Adidas sneakers uit de auto halen. Uiteindelijk met Shoe Goo de zool weer vastgelijmd, en met een waslijn strakgetrokken. Vervolgens weer de nodige hikes kunnen maken.”.
Maar er is hoop voor niet echt versleten OUDE bergwandelschoenen met een goed binnen & buitenwerk, namelijk deze lekker ingelopen bergwandelschoenen laten verzolen door een erkende echte schoenreparatiespecialist. By the way: een binnenwerk kan ook vakkundig gerepareerd worden.
NEE, Nee, nee, niet bij de bekende “sleutel en hakkenbar” om de hoek, die ervaren zijn in de snelle reparatie van de normale mode schoenen, maar ga naar een in bergschoenen verzolend gespecialiseerd bedrijf.
Geef/gun namelijk je “voetenvrienden” een tweede leven, want weggooien is naast slecht voor het milieu ook zonde, al was het maar vanwege de pasvorm, de memories eraan. Ik word voor wat betreft die vakkundige reparatie voor het technische advies bij het reparatieverhaal overigens ondersteund/gesponsord door Repair Services Boer te IJsselstein. Bekijk a.u.b. zijn webpagina met gegevens: http://www.repairserviceboer.nl/.
Ja, sommige reparatie specialisten durven en willen wel een sponsoring en samenwerking met www.bushcraft.nl. wel aan. Firma Repair Services Boer repareert overigens ook dure modeschoenen, allerlei merken rugzakken enzovoort.
DE BERGWANDELSCHOENEN VOOR DE REPARATIE.
DE LOSGELATEN ZOLEN DOOR HET HYDROLYSE PROBLEEM.
EXELLENT VAKWERK DOOR BOER REPAIR SERVICE TE IJSSELSTEIN.
NA DE REPARATIE:
Mijn vrouw dacht deze gerepareerde Lowa bergwandelschoenen splinternieuw waren toen ze uit de concurrerende kartonnendoos tevoorschijn kwamen en inderdaad zo zagen ze er wel uit. De nieuwe Lowa Vibram Massai loop- en tussenzolen zaten er excellent onder en zijn weer goed voor duizenden kilometers loopplezier. En ik moet zeggen dat het lopen met de oude trouwe zeer goed ingelopen Lowa’s echt een plezier voor je voeten is. Ook die oude bezitterstrots kwam bij deze Lowa’s weer terug. Ik zal een stukje over die bergwandelschoenen in mijn rugzak review in het cursief geschreven tekst toevoegen.
Daar ik het laatste stuk langs de openbare weg wilde opschieten, heb ik net als destijds bij Defensie die laatste kilometers in een zogenaamde “Speedmars” gedaan. Beide uitrustingsstukken zoals de Karrimor SF Thor rugzak en de excellent gerepareerde oude Lowa’s Baffin’s voldeden daarbij zeer goed (****). Ik moest in eerste instantie wel “even” mijn versnelde ademhaling reguleren, maar ja ik ben ook geen twintig jaar meer! Daarna was de cadans van mijn voetenwerk en ademhaling eigenlijk een melodie van de herkenning uit het verleden.
DANKBETUIGING:
Mijn dank gaat uit aan alle binnen en buitenlandse terugmailende bergwandelschoenen experts bij de totstandkoming voor deze lange en tijdrovende revier. Ook extra dank aan de heer Marcel Boer dank voor de sponsoring & de perfecte reparatie van de Lowa’s. Zijn adresgegevens kunt u vinden onder: http://www.repairserviceboer.nl/. Een echte aanrader dus.
