Mora Garberg

DE NIEUWE FULL TANG MORAKNIV GARBERG, EINDELIJK IN ACTIE.
By: Henk Kraaijvanger.

 

“Iedereen” roept maar dat de Mora Garberg het eerste Full Tang vaststaande Outdoor mes van Morakniv is, maar dat klopt volgens mij niet. Ze hadden vroeger bij hun Frosts “voorvaderen” al Full Tang messen zoals het onderstaande Canadese model en hebben bij het huidige Morakniv nog steeds hun zeer fraaie Forest Lapplander 95 in hun product programma staan.  Dat fraaie full tang vaststaande mes met houten greep is wel voor een andere doelgroep, bijvoorbeeld jagers en trappers denk ik dan maar. Dus, het is iets ” van de bekende klok en klepel gezegde” en de toevoeging bij de Morakniv Garberg Full Tang moet dus zijn “met een uit de polymeer handgreep uitstekend angel eind/slagstuk. NEE, Nee, nee Zweedse bushcraft & messenvrienden NIET direct weer een emailtje met hoofdletters naar info@bushcraft.nl sturen, we zijn druk met het maken van goede eigen en vooral eerlijk uitgevoerde praktijkreviews bezig!  

 Old Frost Canadian                                                                                                                                                                      

OLD FROSTS CANADIAN MODEL.

 

 

 Mora Lapplander 95

MORAKNIV LAPPLANDER 95.

 

VOORAFGAANDE WANDELGANG GERUCHTEN & BEKLAGINGEN.                                                                                
Enkele van de bij de reviewer van www.bushcraft.nl binnengekomen klachten was de wat goedkoop uitziende kunststof handgreep zonder enkele stootplaat van de Morakniv Garberg, die veel traditionele bushcrafters eerst niet erg aansprak. Zie voor mijn uitleg daarvoor ook de onderstaande kolom:  “Kunststof toch gewenning “.

Ook missen de “Morakniv neckknife puristen” in de Mora Garberg het lage draaggewicht, het carbon stalen lemmet en de rubber handgreep van de andere Morakniv’s  neckknives, maar krijgen er wel een robuuster Full tang vaststaand gordel mes voor terug. En geen nood,  Morakniv heeft nu een fraai, vrij kort neckknife, namelijk de Eldris. Dat korte stevige vaststaande mes zou ik als secundair mes daarvoor gebruiken.                                                                                                                                                          

En de veelgehoorde “gratis reclame” van Amerikaanse survival expert Dave Canterbury , een goede survival instructeur en de “Goeroe van de carbon stalen US messen” riep daarbij ook veel onbeantwoorde vragen op. Ook mede doordat die Dave zelfs bij het National Geographic  Survival programma “Dirty Rotten Survival” zonder roestvast stalen Morakniv Garberg mes liep, maar soms wel met een groot “Plain” US carbon stalen belthanger”. Hij kwam/komt hier mede daardoor dan niet echt geloofwaardig meer over.                                                                                        

Ook een veel gehoorde kreet was de wat hogere kostprijs van de nieuwe Mora Garberg! Maar die hogere kostprijs kan ik denk ik wel aan u uitleggen.  Ja, hoe zou die wat hogere kostprijs nu toch komen?                                                                                                                                                      

We zijn natuurlijk door de voorvaderen van en Morakniv zelf al vele jaren verwend met de goedkope in prijs, maar niet in kwaliteit & duurzaamheid & scherpte Mora gebruiksmessen. Natuurlijk hadden en hebben deze messen voor die gunstige prijs geen doorgaande full tang, maar deze Mora messen zijn in de normale praktijk wel erg scherp, betrouwbaar en goed gebleken. Natuurlijk de uitzonderingen zoals de fraaie Forest Lapplander 95 wat betreft de lage prijs natuurlijk daargelaten.   

Ook wordt er meer, nieuwer, hoogwaardiger en daardoor wat duurdere Zweeds kwaliteitsstaal, het hoogwaardig Sandvik 14C28N lemmetstaal voor de Garberg productie gebruikt.

En zijn de Zweedse uurlonen van de Morakniv medewerkers hoger dan “die hongerlonen” in bijvoorbeeld China of andere lage loon landen.

Daarbij komt ook nog dat elke fabriek, dus ook Morakniv zijn hoge investeringen op nieuwe modellen terug wil verdienen, waardoor de aankoopprijs van een nieuw product dus ook wat gestegen is. Ik hoop dat u dat snapt of werkt u wel bijna gratis?                                                                                                                                                     

Vroeger heb ik voor dienstgebruik eens een 15 cm lange Mora “gepimpt”, die daarna trouw veelal als back-up in mijn zijvak van de rugzak zat. En die mij vaak goed in het veld van pas is gekomen bij bijvoorbeeld het snijden van reparatie tentstokken of het legaal slachten van konijnen tijdens een eindoefening (zie 2e foto van onderen). Beter Safe than Sorry.

Rontgenfoto 

DE RONTGENFOTO VAN DE BEKENDE MORA MESSEN.

En nee, ik wordt echt NIET door Morakniv of anderen fabrieken en importeurs betaald, want er is  een spreekwoord “ Wiens brood men eet, diens woord men spreekt en aan “die poppenkast” doe ik niet aan mee! Bovendien ben ik niet de voorman van D-66.

MORAKNIV’s 125 JARIG JUBILEUM EN HISTORIE.

Ja, u leest het goed, Morakniv viert dit jaar hun 125 jarig jubileum waarvoor hulde. Gelieve voor de roemruchte Mora geschiedenis mijn oude review over de Mora Pathfinder & Tactical SRT na te lezen!  Alle Mora messen worden nog steeds met trots in Zweden gemaakt en daar ben ik zelfs als liefhebber trots op (vakmanschap blijft meesterschap). En dat bij de Garberg met een Lifetime Warranty (zie de sticker op de doos). De fraaie Mora’s worden vanuit Zweden door de lang bestaande en zeer bekende messen & Gear importeur Adola B.V uit Apeldoorn geïmporteerd. Zie daarvoor hun website http://www.moraofsweden.nl/producten.

Dit jaar zijn er naast de jubileummessen eindelijk drie nieuwe Morakniv gebruiksmessen bijgekomen, namelijk de reeds veelvuldig genoemde Garberg, de Eldris en de Kansbol. Ook heb ik naast de Mora geschiedenis voor u nog een foto met fraaie oude lemmetstempels van hun oude “voorvaderen” uit die lange messen historie.

Lemmet stempels

 

DE MORAKNIV GARBERG.

Voor langdurig gebruik onder extreme en zware outdoor & bushcraft activiteiten heeft Morakniv EINDELIJK een stevig vaststaand mes met volle doorgaande angel op de outdoor markt gebracht, namelijk de lang verwachte en reeds veelvuldig genoemde Morakniv Garberg. En in dit nieuwe mes heb ik best veel vertrouwen, laat de veldtesten nu maar komen!

MAAR WAAR KOMT DE NAAM GARBERG EIGENLIJK VANDAAN?                                                                     
In vroegere tijden had elke (grote) Zweedse stad meestal buiten de stad gemeenschappelijk weiden voor vee en zomerverblijven met diverse schuren en zomerhuisjes (‘fäbod’).

Daar konden de stedelingen tijdens de zomertijd vaak gemeenschappelijk hun noodzakelijke benodigdheden zoals boter, kaas, vlees en vis voor de komende winter bereiden en ook plezier maken. En een van die zomerverblijven in Mora heette (en heet) Garberg. Er staan daar nu hun Morakniv fabrieken en zo houdt Morakniv de Zweedse traditie ook nog in ere.

KUNSTSTOF TOCH GEWENNING?                                                                                                                                  
Vroeger toen ik bij Defensie tijdens “Nacht en Ontij” voor de bewaking & beveiliging van een Vliegbasis mede verantwoordelijk was, had ik als primair handvuurwapen de fraaie blauw stalen “Good Old” (9 x 19mm) M46 Browning HP met fraaie houten greep platen in mijn zelf gemaakte lederen HKD “sneltrek holster” op mijn heup.

Toen we enige tijd later op de super moderne (9x19) polymeer Glock 17 “ Wondernine” overstapten, moest ik eerst best aan het polymeer materiaal, het design, het gewicht, de trekker actie en de polymeer grip wennen. En dat gevoel had ik eerlijk gezegd ook bij de nieuwe Mora Garberg.  Maar met het nieuwe polymeer /stalen dienstpistool gingen wel mijn schietresultaten omhoog, de betrouwbaarheid steeg (ik met “Life Firing” NOOIT een storing ermee gehad heb), terwijl de onderhoudstijd erna daalde. En ik heb wat op de schietbaan ermee gestaan! Dus dat belooft nog wat voor de snijkwaliteiten van de Mora Garberg. En eigenlijk heb ik daar best veel vertrouwen in.  Remember, a Morakniv is always made in Mora Sweden, since 1891.

DE BESCHRIJVING VAN DE MORAKNIV GARBERG.

LEMMET.                                                                                                                                                        
De Morakniv Garberg heeft een “iets hoger getrokken” bijna op nul geslepen scherpe Scandinavian (Scandi) snede met een minuscuul kleine secundaire snede. Het lemmet heeft tevens een gecombineerd huwelijk van een Drop & Clippuntvormig lemmetpunt en is uit het hoogwaardiger Zweedse Sandvik 14C28 roestvaststaal (semi-mat gesatineerd) vervaardigd is. Het voordeel van een Scandi slijpwijze is dat het lemmet scheermesscherp is en daardoor een goede houtbewerker en splijter en die na een beetje oefening ook zelf eenvoudig te slijpen is. Het vaststaande mes heeft een volle en dus stevige doorgaande angel (Tang) met aan het eind een uit de handgreep uitstekend eindstuk, dat als slagstuk of noodhamer en/of ruitentikker ingezet kan worden. Ook kun je dit eindstuk gebruiken bij het ontsteken van vuur met een vuurstaal en er bij speciale houtsnijklusjes met een tak op slaan, dit om de vrij scherp gevormde klippunt dieper in het hout te kunnen drijven.

Het lemmet heeft net als ik nu een “stevige buik” en tevens een scherpe haakse lemmet rug, waardoor deze Garberg zeer geschikt is voor het met behulp van een ander Zweeds kwaliteitsproduct, de Light My Fire vuurstaal of zijn surrogaten bij het ontsteken van vuur.

BIJZONDERHEDEN EN SAMENSTELLING SANDVIK 14C28N ROESTVASTSTAAL.                                                                                                 
Dit vrij nieuwe Zweedse roestvaste kwaliteit lemmetstaal is naast productievriendelijkheid door Morakniv speciaal geselecteerd vanwege zijn zeer goede eigenschappen betreffende: zijn hoge hardheid, zijn snede stabiliteit, zijn hoge standtijd (tijdsduur scherp blijven) en zijn hoge corrosievastheid & roestvastheid. Naast de onderstaande elementen in de tabel, bestaat het gelegeerde roestvaste lemmetstaal voor het grootste gedeelte uit ijzer.    

SAMENSTELLING SANDVIK 14C28N.                                                                                                 

Koolstof/ Carbon (C): 0,62 %.

Silicium (Si): 0,2 %

Mangaan (Mn): 0,6 %.

Fosfor (P):maximaal 0,025 %.

Zwavel (S) :maximaal 0,010  %

Chroom (Cr): 14,0 %.

Nikkel (N): 0,11 %

Te harden tussen: 55-62 HRC.

Productieland: Zweden.

 

Maar het best gelegeerde lemmetstaal van de wereld is niets waard zonder de juiste warmtebehandeling. Op de juiste temperatuur & wijze harden en ontlaten is noodzakelijk om de best benodigde eigenschappen uit het lemmetstaal te halen. Net als bijvoorbeeld thuis tijdens het bakken van een taart, een taartdeeg uit goede ingrediënten kan bij een te koude of te warme oven toch een slecht gemaakte of zelfs mislukte taart  opleveren. Met de warmte behandeling van een lemmet is dat dus niet anders, gelukkig heeft Morakniv dat delicate proces van warmte behandeling in hun fabriek zelf in de hand.                                                         

DE HANDGREEP.                                                                                                                                                   
De zwarte om de lemmetangel gespoten comfortabele slagvaste polyamide (kunststof) handgreep heeft een slipvast ruitvormig patroon, een lichte “Palmswell” en een speciaal gevormd “oog” voor een polsriem. De symmetrische vorm van de Garberg is geschikt voor een veelzijdige flexibele grip en het heeft geen echte stootplaat, waardoor het mijns inziens een vaststaand mes voor gevorderde messengebruikers & bushcrafters is. Ik vind deze eendelige handgreep qua vorm wel wat op de handgreep van de Morakniv Allround 510, “ The Wilderness Blade” gelijken. Het ruitvormige patroon in deze polyamide Garberg handgreep is een design dat in de Zweedse provincie Dalarna, de stad Mora en zijn omgeving veel voorkomt en dankzij dit patroon ligt deze handgreep goed en goed slipvast in mijn maat 9,5 zijnde hand. Voor een nog betere slipvastheid zou ik zelf aan de onderkant van de handgreep extra sleuven/ rillen of ruitvormige checkering toevoegen/maken. Je kunt ook op dat reeds genoemde eindstuk hameren, zonder dat je de handgreep breekt en/of je de controle en grip van op het vaststaande mes verliest. De handgreep heeft aan het eind een extra vingeruitsparing (Bird Head), waardoor je prima met het mes kunt hakken, simpel door hem daar achter vast te pakken en “te rammen”, maar (natuurlijk wel met gebruik makend van een polsriem of vingerriem, zie foto’s.

Handgreep Mora Garberg

SCHEDE.                                                                                                                                           
De  Morakniv Garberg wordt geleverd met een zwarte, echt lederen schede met een goed werkende Souffle veiligheids tussenlaag (zonder kunststof binnen schede) en een brede veiligheidsflap met eigen Morakniv drukknop (met een geplakt beschermrondje aan binnenzijde van de schede tegen beschadigingen van de handgreep). Deze drie millimeter dikke, goed gemaakte lederen schede heeft dankzij de pasvorm en de stevige Souffle veiligheid tussenlaag ook helemaal geen kunststof binnen schede nodig. Het mes zit goed passend in deze schede en op de kop houdend valt het vaststaande mes er niet uit, waarbij het vaststaande mes toch gemakkelijk te pakken en weer weg te steken is. De speciale veiligheidsflap voorkomt in het veld optredende beschadigingen, verontreinigingen of zelfs mogelijk mes verlies.

Deze fraaie en fabrieksmatig gemaakte lederen schede is eerst uit een dik stuk tuigleder vervaardigd, is omgevouwen en tezamen met de veiligheid Souffle tussenlaag met dik zwart draad keurig gestikt. Voor de zekerheid en de duurzaamheid is de schede aan de schedemond van een extra stevige klinknagel voorzien. Jammer genoeg heeft mijn testexemplaar geen afwatering gat (Drain Hole). De verder fraaie schede heeft tevens een aangeklonken riem of koppel lus, die ervoor zorgt ervoor dat je het vaststaande mes comfortabel en veilig aan de riem kunt dragen. Persoonlijk had ik daarbij ook nog een fraaie stiknaad aan de onderkant als extra zekerheid op de riem & koppel lus gebruikt (en het oog wil daarbij ook wat). Hij is wel geschikt voor brede riemen of koppels tot ruim 7,5 cm.    

Totaal pakket Mora Garberg                                                                                                                                                 

TIP voor R&D van Morakniv: Daar de kleur zwart wat tactisch oogt en in de natuur zwart bijna niet voorkomt (behalve schaduw/slagschaduw), zou een donkerbruine schede het karakter van dit outdoor& bushcraftmes kunnen opleuken.  Volgens de CEO van de bekende “Groenste Nederlandse Outdoor winkel & webwinkel”, ja, u raadt het al, namelijk Country Store te Epe, verkoopt een mes in een bruine lederen schede veel beter.                                

Opmerking: de Morakniv Garberg is ook leverbaar met een multifunctionele flexibel inzetbare kunststof “ Multi Mount” schede. Dit “Multi Mount Sheath Systeem” bestaat uit: kunststof Multi Mount slede voor Molle bevestiging op tactische vesten, met twee meegeleverde Velcro bandjes. Tevens een ring met riem lus bevestiging en een ring met lederen overslag met drukknoop (Adola adviesprijs: 99,95).

DE SPECIFICATIES VAN DE MORAKNIV GARBERG.

LEMMET STAAL:

Sandvik 14C28N roestvaststaal.

MATERIAAL HANDGREEP:

Hoogwaardig ”slagvast”  Polyamide kunststof.

LEMMET SLIJPWIJZE:

Scandi Grind, (iets hoger getrokken grind bijna op nul geslepen met kleine secundaire snede).

BRUIKBARE LENGTE HANDGREEP:

10,5 cm.

VORM LEMMET PUNT:

Combi van Drop & Clippunt.

MAX. BREEDTE HANDGREEP:

34,3 mm.

LEMMET HARDHEID:

58 ± 0,5 HRC.

MAX. DIKTE HANDGREEP:

22,8 mm

LEMMET AFWERKING:

Semi-mat  gesatineerd.

MATERIAAL SCHEDE:

3 mm dik tuigleder, zwart geverfd.

LEMMETLENGTE:

10,9 cm.

GEWICHT MES:

170 gram.

MAXIMALE LEMMETBREEDTE:

23,7 mm.

TOTALE LENGTE MES:

22,9 cm.

LEMMETDIKTE:

3,2 mm.

GARANTIETERMIJN:

Lifetime Warranty.

LENGTE BRUIKBARE SNEDE:

10,4 cm.

ADVIESPRIJS:

Met lederen schede €115,-

DRAAGGEWICHT:

288 gram.

PRODUCTIELAND:

Zweden.

 

DE BEGINTEST/NUL METING:                                                                                 
De Morakniv Garberg werd meer dan scheermesscherp afgeleverd en wederom sneuvelden de onderarmharen (en iets van de huid) door het “af fabriek” meer dan scheermes scherpe lemmet (****half). Na het lemmet met olijfolie schoongemaakt te hebben, moest het lemmet zijn scherpte bewijzen op tomaten, wat eveneens meer dan zeer goed lukte (****half).  Daarna maar eens de slipvastheid van de handgreep getest, dit doordat ik de fles met Italiaanse olijfolie toch bij me had staan. Even wat olijfolie in de hand gedaan en de handgreep ermee vastgepakt en aan het lemmet getrokken, dit om de mate van slipvastheid te kunnen vaststellen. Deze slipvastheid hierbij was met olijfolie gladde handen nog net goed (***) te noemen. Daarna moest het lemmet ook nog mijn bekende testpapiertjes trotseren, die allen zeer goed (****) doorgesneden werden.

 >>>Klik Hier voor de Test resultaten van de Mora Garberg<<<