HOLLANDS VAKMANSCHAP TWO, EASTVILLAGE KNIVES. By Henk Kraaijvanger
Heel wat jaren geleden (2006), tijdens een Spyderco Meet vertelden messensmid/maker Antony (Toni) Oostendorp en zijn mede messenmaat & messensmid/maker Ed de Pauw mij over hun plannen voor het houden van een Nederlandse Messenbeurs (DKE). Zij vroegen mij of ik als AK-56 Wapenmagazine redacteur hier bekendheid aan wilde geven. Dat gebeurde, de DKE kwam er en is een succes gebleken. Dit jaar (2014) is deze al voor de 8e keer gehouden. En de rest is historie. Complimenten voor Toni en Ed. Toni Oostendorp en Ed de Pauw zijn zelf intussen ook uitgegroeid tot “ Top-Notch Knife-makers”! Zie www.eddepauw.nl enwww.eastvillageknives.com
Net als veel andere messenmakers kon Toni voor zijn outdoor bezigheden niet het perfecte mes vinden. Dat is volgens mij moeilijk ook, want het perfecte mes kost slechts “een penny”, blijft altijd scherp, roest niet, weigert zijn eigenaar te verwonden en vindt bij verlies in het veld zijn weg naar huis terug! Aldus besloot Toni het perfecte mes zo dicht mogelijk te benaderen, door dit zelf door middel van uitslijpen, vijlen, schuren en polijsten uit een stuk messenstaal te maken. Hij zal toen gedacht hebben, “een is geen”, waarop hij meerdere messen via de zogenaamde “stock-removal methode” ging vervaardigen. Maar hij wilde meer, namelijk messen smeden! Dit omdat de moleculaire structuur van het messenstaal door voortdurend hameren, verdicht wordt. En als aan alle andere belangrijke voorwaarden, zoals b.v. de opbouw in lagen en/of het selectief harden (snede hard, lemmet-rug wat zachter), zal dit uiteindelijk een beter product opleveren.
Bij verschillende messensmeden van naam & faam leerde Toni (“Eastvillage”) Oostendorp vervolgens de fijne kneepjes van het ambachtelijk smeden. Daarna voelde hij zich gereed om perfecte ambachtelijk gesmede messen te maken, wat hem gelukt is ook. Hij smeedt naast fraaie verzamelmessen en bowie’s, ook de zogenaamde “Hard Use Knives” (gebruiksmessen), die speciaal voor ruig en hard buitengebruik bedoeld zijn. Deze maakt hij inmiddels in twee groottes. Het hieronder beschreven testexemplaar heeft een lemmetlengte van ca. 13 cm. Naast O1 (1.2510) lemmetstaal gebruikt Toni ook andere staalsoorten voor zijn messen waaronder: Damaststaal; D2; 1.2842; O2 (1.2210); 1.5026. Voor zijn grepen gebruikt hij hertshoorn, diverse soorten hout, linnen Micarta en rubber. De foedralen zijn veelal uit leder, kydex of Cordura nylon (van een toeleverancier).
DE SPECS VAN DE BULL SHARK.
Het meslemmet van het testexemplaar is uit O1 carbon steel gesmeed. Dit befaamde allround messenstaal is erg sterk, flexibel en ook breukvast. Het bezit een goede standtijd (blijft dus lang scherp) en is bovendien gemakkelijk naslijpbaar. Het O1 messenstaal bezit naast een groot percentage ijzer, ook nog de volgende percentages toevoegingen: koolstof 0,85 - 1,00 %; chroom 0,40 - 0,60 %; mangaan 1,00 - 1,40 %; silicium 0,50 %; nikkel 0,30 %, vanadium 0,30 % en wolfram 0,40 - 0,60 %.
Het vijf millimeter dikke droppoint-vormige lemmet bezit een combinatie van volle en brede doorgaande angel (Fulltang op zijn Amerikaans) en smalle angel met een klinkverbinding. Het meslemmet is selectief gehard, waarbij het lemmet tot het koordgat volledig is doorgehard. Dan tot halve wege de brede doorgaande angel een zogenaamde “veerhardheid”, waarna het uiteinde van de angel onverhard is gelaten. Dit vanwege de klinkverbinding met eveneens geharde pommel/eindkap.
Om deze pommel/eindkap als “hamer” te kunnen gebruiken, zit op deze angel een schouder gevijld, waarop deze pommel/eindkap rust. Hiermee wordt de handgreep tijdens het hameren ontzien. Het noodzakelijk oog voor een polsriem zit in de geïntegreerde korte en geribbelde duimrust (jimping). Hierdoor zit hij op de ergonomisch juiste plaats. Daar vindt u ook het kwaliteitsteken van de smid, namelijk de sierlijke A.Ten behoeve van de fijnere snijwerkzaamheden en dus het mes kort kunnen vastpakken, bezit het lemmet een vingeruitsparing voor de wijsvinger (choil), terwijl voor de veiligheid een korte geïntegreerde stootplaat aangebracht is. Om de metalen delen tegen corrosie en krassen te beschermen en om hinderlijke lichtreflecties te voorkomen, zijn deze delen van een Foliage Green GunKote voorzien. Voor militairen onder ons zeer nuttig, want als ze je niet zien (en horen, ruiken), kunnen ze ook niet gericht op je schieten! Don’t be a Sitting Duck.
De eendelige handgreep is uit het onverwoestbare zwarte linnen Micarta vervaardigd en bezit twee geïntegreerde rubber liners en een aantal dwarsrillen. Dit voor de verbetering van de slipvastheid ook onder koude, zilte & natte omstandigheden. Dit is ook erg handig als je in de Hoorn van Afrika op piratenjacht bent. Deze handgreep zit over de doorgaande angel geschoven en is met twee paar inbusboutjes (klein en groot) vastgezet. Daarna werden de zwarte spacer en veelvuldig genoemde pommel/eindkap over het uiteinde van de angel geschoven en daarna geklonken. Het geheel is bomvast en de handgreep ligt werkelijk perfect (++++) in mijn middelgrote hand (maat 9,5), maar is ook geschikt voor een groter formaat hand. Ed, probeer hem ook eens a.u.b.
FOEDRAAL/SCHEDE.
Bij dit fraaie mes zat een eveneens fraaie pasgemaakte schede van Spec Ops, maar die moest ongebruikt terug voor verzending naar een klant. Die schede kon ik dus in het veld niet meetesten, derhalve werd een Arktis schede, welke ik jaren geleden bij Country Store gekocht had, gebruikt. Deze was voor de Bull shark iets te lang, maar verder paste hij goed (nu is deze schede in lengte aangepast). Toni levert op wens ook een kydex schede bij dit fraaie mes.
SPECIFICATIES.
LEMMETLENGTE: 13 cm |
LEMMETCOATING: Foliage Green GunKote |
LEMMETBREEDTE: 40 mm |
BRUIKBARE GREEPLENGTE: 10,5 cm |
LEMMETDIKTE: 5 mm |
GEWICHT MES: 310 gram |
LEMMETHARDHEID: 60 HRC. |
TOATALE LENGTE MES: 26,5 cm |
UITPROBEREN/VELDTEST.
De Bull Shark werd met een vlijmscherp (scalpel scherp) lemmet afgeleverd (++++) en dus sneuvelden er weer armharen. Na even het lemmet af gewassen en gedroogd te hebben (pas op je vingers), moest hij zijn snijcapaciteiten op een grote kerstkalkoen bewijzen. Hierbij voldeed hij beter (++++) dan mijn vrij prijzige Duitse keukenmessen. Ook lag de handgreep perfect in mijn vrouw’s hand. De vraag is dan ook of Toni ook keukenmessen maakt?
Op een druilige regendag tussen Kerst en Oud & Nieuw en later in de week in de sneeuw, ging het HK testteam het bos in. Hakken, snijden, kloven, batonneren, prikken enzovoort. Het lemmet en ook de rest van het mes gaven daarbij geen krimp (+++). Had ik eigenlijk ook wel verwacht. Ook bleek het boren van gaten met de droppointpunt in het hout “een fluitje van een Eurocent”. Zelfs met een olienatte handgreep was het mes goed hanteerbaar (+++) en het meslemmet goed bestuurbaar. Het lemmet bleef zeer scherp (++++) en uit voorzorg (Be Prepared) had ik naast mijn oliedoekje, ook mijn trouwe EHBO kitje van Tasmanian Tiger liggen. Dit om Murphy’s Law of Combat voor te zijn. Ook het snijden van allerlei touwsoorten, waaronder het stugge zanderige bergtouw lukte goed, eveneens bij het stugge karton. Het zand in het touw wilde de snede nekken, maar deze hield keurig stand. Een consult op dokter’s Lansky’s slijpspreekuur was niet nodig. Dankzij de toegepaste coating hield het lemmet ook goed stand in het bad met zeewater (+++), wel werd de onbehandelde snede wat vlekkerig, maar dat kon met mijn oliedoekje weggepoetst worden.
RESUMÉ.
Enkele jaren geleden vond ik Toni’s messen al prima gebruiksmessen voor zwaar outdoor en militair gebruik. Deze test heeft dit vermoeden alleen maar bevestigd en nog meer versterkt. De Bull Shark mes zal het dan ook goed doen bij een “Tour of Duty in Verre Oorden en Remote Area’s”. Ik heb over dit mes niets te mekkeren, het mes is absoluut top. U kunt Toni’s creaties bewonderen op zijn website: www.eastvillageknives.com. Zet daarbij wel een kwijlbakje op uw toetsenbord, want volgens mij kunt u beter uw geld uitgeven aan een fraaie Bull Shark, dan een nieuwe laptop.
Messenexpert Henk Kraaijvanger was KMA OPC/ instructeur en onderofficier toegevoegd bij het Bureau Force Protection, nu is hij b.d. / retired
Tevens was hij vanaf 1996 messenredacteur bij de wapenmagazines SHOOT, AK-56 en free lance messentesten/schrijver voor SAM tot 1999.
Tot slot is hij de ontwerper van het HKD foedraal en de huidige voorzitter/lid van de DKE jury.
Importeurs, heeft u ook een mes of een ander scherp voorwerp dat u getest of besproken wilt zien? Bent u wellicht zelf (beginnend) messenmaker?
Mail ons op info@bushcraft.nl en wij laten u weten waar u uw mes of bijl heen kunt sturen.